17 сентября 2011 г.

ՈՎՔԵ՞Ր ԵՆՔ ՄԵՆՔ


Այս ի՞նչ աղմուկ է: Ա~խ, կրկի~ն, կրկին առավոտ. արթնացել են բոլորը, աղմկում են. կարծես ինչ-որ բան է պատահել: Երեկվա գինարբուքը, ավելի ճիշտ` հարբելը, իրենն ասում է. աչքերս հազիվ եմ բացում, գլուխս պտտվում է, ամեն ինչ լողում է: Բայց ինչո՞ւ էի այդքան խմել, միայն հիշում եմ, որ հարբած եմ եղել, ուրիշ` ոչինչ: Մի կերպ վեր եմ կենում անկողնուց, հագնվում, ի՞նչ օր է այսօր: Հա, կիրակի, լավ է` կհանգստանամ մի քիչ:
Քայլում եմ դեպի դուրս: Տարօրինակ աշխուժություն է, կամ էլ ինձ է այդպես թվում:
Ահա, դրսում կանգնած եմ` դռան առաջ, արևի ճառագայթները դեռ սարի գագաթն են շոյում, հետզհետե իջնում դեպի տարիներ առաջ ահեղ մարտեր տեսած փոքրիկ դաշտը: Դռան առաջ կանգնած ծխում եմ` նայելով դեպի այն հեռուն, նայի՛ր, ինչքա~ն սիրուն է, խորհրդավոր, ինչքա~ն գաղտնիք կա այնտեղ, ինչքան հոգիներ են իրենց հույսերը այդ <<հեռվի>> հետ կապել` չիմանալով, որ դա այն չէ, ինչ իրենք պատկերացնում են, այն տեղը չէ, որ կտա ամեն ինչ: Իրականում դա <<Սուտ Իրականություն>> է: Հիմա երևի մտածում ես` ին՞չ է դա նշանակում: Կհասկանաս, անպայման կհասկանաս:
Հեռո~ւն, այն խորհրդավոր <<Հեռուն>>: Տեսնո՞ւմ ես, բա որ ասում եմ Սուտ Իրականություն է: Իհարկե, դու չգիտես, թե ինչ է դա: Ես գիտեմ, ու ինձ համար դա իմանալն առավել քան դժվար է: Ի՞նչ ուժ ունեմ, որ գիտեմ, հասկանում եմ այդ անվան իմաստը: Երանի կույր լիների ու չտեսնեի, հիմար լինեի ու չհասկանայի, առավել հեշտ կլիներ ապրելը:
Նայի՛ր, ի~նչ գեղեցիկ ջրվեժ է: Երկու միանման սարեր, հետզհետե տարածելով իրենց փեշերը,  ի վերջո միանում են, և նրանց միացման տեղում, այն մթնագույն ժայռապատերի վրայից թափվող ջրվեժը, ի~նչ հիասքանչ էհրաշալի պատկեր` ցնորեցնող, գրավիչ:   Ջրվեժը գեղեցկուհու բազմերանգ մազերի նման թափված է քարապատերի վրա, մեղմիկ գալիս է, սրընթաց վայր իջնում ու կրկին շարունակում հանդարտ սլանալ:  Հիասքանչ է: Բայց, ….. Երանի այնտեղ իսկապես մի այդպիսի ջրվեժ լիներ…. Կլցներ խորհրդավոր դատարկությունն այն մարդկանց, ովքեր գոնե մեկ անգամ կտեսնեին այս հրաշքը: Ահա, թե որն է Սուտ Իրականությունը, բայց այն միայն այստեղ չէ, լցված է ամբողջ աշխարհում, նույնիսկ տիեզերքում, ու միակ հավերժականի` կյանքի հետ միասնական է, մեկ մարմին, մեկ լույս ու մեկ ճանապարհ դեպիՀավանաբար դեպի այն իմաստը, ինչի համար մղվում է այս պայքարը, ինչի համար ստեղծված է այս ամենը, այդ թվում և` մենք:
Նայի՛ր, սարերի միացման տեղից, ջրվեժից մի քիչ հեռու սկսվում է մի նեղլիկ արահետ, տանում դեպի սարերի խորքը, մի փոքր վեր բարձրանում ու շրջվում` անհետանալով սարերի արանքում:
Ո՞ւր է տանում այս ճանապարհը: Էլի միայն ես գիտեմ:
Այնտեղ, որտեղից սկսվում է արահետը, մի կարճահասակ ծառ կա` գլուխը երկնքին խոնարհած, ամուր հենված սարին, երևում է` շատ ծեր է: Նայիր, այստեղից նա նման է ծերունուն, ով այս տեղի տերն է եղել, ամեն ինչ նրան է պատկանել, բայց հիմա զրկված է ամեն ինչից, նույնիսկ արահետով քայլելու հնարավորությունից, թե չէ կգնար այնտեղ, ուր տանում է արահետը: Հենց այդ ծերունին է ինձ տվել ամեն ինչի բացատրությունը: Սակայն ծերունին խոսում է միայն անձրևի ժամանակ, երբ նրա լայնատարած ճյուղերը, նրանց վրա անհաստատ նստած տերևները թրջվում են երկնարցունքներից, ավելի խոնարհվում թախծաբեր երկնքի առաջ: Ծերունին ամեն ինչ գիտի, միայն թե պետք է, որ անձրև գա, որպեսզի նա սկսի խոսել: Տեսնես` ե՞րբ կգա անձրևը, որ ծերունին տա իմ վերջին հարցի պատասխանը: Բայց կգա՞ արդյոք այդ անձրևը:
Արահետի պատասխանն էլ է ծերունին տվել. այն տանում է դեպի Մեծ Դարպասները, բարձրակամար, վիթխարի ու ահաբեկող դարպասները: Ո՞վ կպատկերացներ. փոքրիկ մի սենյակի, խցի վրա այդչափ ահռելի դարպասներ: Ծիծաղելի է չէ՞:
Սենյակում գտնվում են կապուտաչյա ու գանգրահեր փոքրիկները, որոնք Ազատության զավակներն են, մանուկներ, ովքեր ժամանակին այս Սուտ Իրականության արահետով եկել մտել են այս սենյակը, իսկ ծերունին փակել է դարպասները` չիմանալով, որ այնտեղ են այդ փոքրիկները, ու մինչև հիմա չի կարողանում բացել դարպասները, որպեսզի փոքրիկները դուրս գան ու կրկին ազատություն պարգևեն նրանց, ովքեր սիրում են իրենց: Ոչ ոք չկարողացավ դարպասները բացել:
Բայց ի՞նչն է ինձ ստիպում մտածել այս ամենի մասին: Ա~խ, հիշեցի, ախր ես երեկ հարբած եմ եղել…. Վիշտս փորձեցի թաղել օղու մեջ, բայց, ինչպես երևում է, այն կրկին բարձրացնում է գլուխը:
Ժամադրված էի, պիտի հանդիպեի <<նրա>> հետ, որոշել էի ասել, որ սիրում եմ: Արագընթաց քայլերով, ծաղիկները ձեռքիս, շտապում էի այնտեղ` հանդիպման վայր: Բայցերանի կույր լինեի, հիմար լինեի ու չհասկանայի այս ցավը: …..  Ո՞ւմ մեղադրեմ:
          Մխիթարանքը չուշացավ. անձրև սկսվեց, նրանք հեռացան, քաղաքը մի քանի րոպեում կարծես դատարկվեց, մայթի վրա էլ մարդ չկա, միայն ես եմ, ձեռքիս թրջված ծաղիկներն ուանձրևը: Մեղմիկ շրջվեցի ու քայլերս ուղղեցի դեպի գինետուն, ծաղիներն էլ անցորդներին դեռ երկար կպատմեն:
Երբ գինետնից օրորվելով դուրս եկա, ծերունին բռնեց թևիցս ու տարավ այնտեղ, ուր հիմա նա հավիտենապես ամրացել է: Այնտեղ տվեց ջրվեժից վերցրած մի գավաթ ջուր ու ասաց, որ այսուհետ իմ միակ ընկերն Անձրևն է: Միակ ու հավատարիմ ընկերս: Բայց հիմա կրկին առավոտ է: Այն առավոտներից չէ, որ ամեն օր ինձ ողջունում է, այլ մի ուրիշ առավոտ, որն ինձ զրկեց իմ ընկերոջից. Անձրևը կտրվել է. ես կրկին միայնակ եմ:
Չգիտեմ` ի՞նչ կլինի, երբ լսեմ վերջին հարցիս պատասխանը, այն շատ դժվար կլինի ու, գուցե նաև` սպանի՞չ, իսկ գուցե այնքա՞ն էլ ծանր չի լինի, չգիտեմ: Կսպասեմ, կսպասեմ մինչև անձրև գա, ու ծերունուն կտամ վերջին հարցս, միայն  դրանից հետո կկարողանամ բացել Մեծ Դարպասն ու ազատ կարձակեմ  մանուկներին, որ փրկեն աշխարհը, բացեն լույսն ու ջնջեն Սուտ Իրականություւնը:
Անձրևն ուշանում է: Նյարդերս տեղի են տալիս: Վազում եմ դեպի ծառը, բռնում նրա ուսերից, թափահարում նրան, հարցնում եմ, հարցնում, բայց պատասխան չկա.
      -Է~յ, Ծերունի՛, աշխարհն ինձ է սպասում, թույլ տուր փրկել նրան, օգնիր ազատել մանուկներին, ախր մի օր էլ ջրվեժը կցամաքի, ու քեզ ջուր տվող չի լինի, կչորանաս, քեզ հետ կտանես Բանալին, օգնի՛ր գտնել իմաստը: Է~յ, Ծերունի՛, պատասխանիր ինձ` ՈՎՔԵ՞Ր ԵՆՔ ՄԵՆՔ:


                                    Շարունակությունը` Ծերունու պատասխանը

2 комментария: